Gutiz gehienak bezala, harritu naute “Amerikako” bozek, kanpainak bezainbat emaitzek. Zer atxik? Lehenik gauza segurua: bagenekien estatubatuarrei mundu zabala zinez arrotz zitzaiela, beharbada berak zabalegi direlakoz, bere gisako mundu bat osatuz, anitza, hezkaitza. Orain badakigu gure aldetik ez ditugula ezagutzen. Beraz indar bat egin behar dugu europar girotik ateratzeko, gure moralismoak, ideologiak eta pleguak gaindituz. Harrigarriena beharbada, baina hau ez da soilik hangoa: aburu ikerketen porrota. Brexitarekin jada gertatua zitzaien.
Bi arrazoin ikusten dizkiot: bata “politiquement correct” bozkatu nahi ez duten anitzek beren hauturik ez dutela aitortzen; bestea usaian bozkatzen ez duten asko aldi horretan hautesgunera joan direla. Baliteke biak bat izatea. Harrigarria halaber miliarrez aberats den enpresari bat pobreen salbatzaile ikustea, Robin Hood balitz bezala.
Hor ere bi azalpen gerta daitezke: batetik aberastera iritxi den norbaiten aldeko mirespena, amerikar ametsaren etsenplu egokia; bestetik bere enpresa ongi kudeatu duenak Estatua gisa berean kudea dezakeelako ustea, denei lana emanez.
Haatik Estatuak enplegua burrustan sor dezakea, bereziki holako Estatu liberal batek? Bere alderdi zinez liberalaren baimenarekin ? Diru publikoa hain xuhur delarik? Bide faltan ez da ibiltzea bezalakorik, xendra bat bederen ireki dezake.
Hemen bezalaxe, ezker epelaren alde
bozkatzen zuten langileek eta langabeek
oraikoan eskuin gogorraren “hautua egin dute
Eginbideak bulkaturik, hori bera gertatzen ari zait, irrati eta telebistako elkarrizketak lagun. Eta bidenabar dudak sortzen hasi zaizkit: amerikar eskalapoi handi horiek gutarik hain ezberdin ote ditugu? Europan ere ez ote dugu gisa bereko hauteskundeen ikusteko arriskurik? Han ere industria zinez behera joan omen zaie, lantegi asko hetsi zaizkiete, beste franko lekutu, bereziki Mexikora, langile merkeagoez baliatzeko. Hemen bezalaxe, ezker epelaren alde bozkatzen zuten langileek eta langile ohiek oraikoan eskuin gogorraren hautua egin dute. Alta bada langabezia ehuneko bostekoa baizik ez lukete, ofizialki bederen: ari naiz kontuak nola egiten dituzten… Hain pobre guti dutea? Ez nuen uste. Besterik diote adituek, edo hala ikusiak direnek. Misterio bat gehiago.
Beltzen aurkako arrazismo handia sumatzen da han, bereziki hegoaldeko Estatuetan. Hemen ez ote? Egia da beltzen aurka ez dela gorroto handirik sentitzen. Haatik arabe horien aitzi…zabalkiago musulmanen kontra…izigarri. Trumpek dio mugak hetsi behar direla, paperik gabeko etorkinak kanporatu. Denei lanaren emateko biderik hoberena litzatekeela. Beharrik holakorik ez baita entzuten hemen gaindi! Eta hortik aitzina zer egitarau eta programa: iaka eta fokon?
Egia da liberalismoak eta globalizazioak arazo handiak sortzen dituztela. Haatik aterabidea eskuin gogorrean ote da? Demokraten alderdian lehiakide sozalista batek boz andana gaitza bildua baitzuen, finalera iritsi bazen beharbada Trumpi lehenduko zitzaion, ez? Eta orain zer? Mementoko ez da munduan presidentik bozetako kanpainan hitzemana bete duenik: Trump lehena litzateke. Bere oztopatzaile handienak bere alderdian aurki ditzake, zoritxarrez bere programako zatirik hoberenean: keynesiar kutsuko garapenaren aurka.
Beldurrik handiena Europan dut. Hemen ere eskuin gogorreko demagogia indartzen ari zaigu, eta kasu datorren udaberrian! Fazismoaren eremu historikoan gaude, amerikarrak ez bezala. Haiek eskuineko anarkistak dira, bortitzak, egia da, eta zinez armatuak. Horretan dute ahuleziarik handiena, eta ez bide dute zuzendu nahi.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).