Orokorki, Estatuaren subirania normalean absolutu bat ote da, bere lurraldean inolako bazterrik gabea? Horretaz bi gogoeta egin gura ditut hemen, ahal bezain praktiko eta pragmatikoak, gai horretaz gehitu daitezkeen ausnarketa teoriko eta filosofikoak ni baino ausartago batzuei utziz.
Aukera ematen dit oraintxe berean Poloniako presidentearen erabaki batek. Erresumako justizia zuzenka gobernuaren peko jartzen du. Europar Kontseiluak bere gaitzespena helarazi dio eta publiko egin. Ikusiz Europar Batasunak aburu publikoan duen estimu eskasa, baliteke herritar ezberdinen iritzi gehienak Poloniako lehendakariaren alde jar daitezen, Kontseiluaren aurka, subiraniaren izenean.
Haatik oinarrizko arazo bat badago hor azpitik: Estatu batek, bere buruzagien bitartez, nahi duen guzia egin dezakea erresumako mugetan, bere herritarrak edo haietarik zenbait edonola tratatuz?
Ikuspegi zinez arriskutsua zait, eta horren aitzi hona etsenplu bat, Hitlerren erreinu hastean gertatua, René Cassin trajerian agertu nuena 2013an Sohüta/Sorhoetan : «10. jelkaldia – 1933ko setemere-bürüilan, SDN delako Nazioneen Biltzarrean, jelki Cassin, beste bürüzagi elibat eta Bernheim, Silesiako jüdüa. Auzitegiko presidenta : Zure pleinta hartü dügü / nazi gobernüari bürüz Bai eziz eta jüdüer / ari zaizüela mendeküz. Bernheim : Silesiako jüdüer / lotzen zaigü gisa oroz Neskak bortxatüz, haurrak joz / eta zonbait gizon ehoz. Etxerik elkitzen eta / herritik ohiltzen gütü Langitea debetatzen / hots ezin bizia dügü. Presidenta : Orai ager dakigüla / Hitlerren mezülaria Eia nola hartzen düan / holako pleinta lazgarria. Goebbels agertzen da basaki, nazi gazte talde batekin, denak pistola sakelan. Mintzaldi llabür eta gogor bat egiten dü, geroztik ezagütü deiogün ber gisa hartan. Goebbels : Gixolot horren erranak / ez dira züen afera Ez deizüegü kontürik zor / estatü libro bat gira. Ikazkina etxeko jaun / errege bere funtsetan Zer eginik ez düzüe / Alemaniako lürretan. Nahi düana eginen dü / bere peko herritarrez Komüniste, sozialiste / liberal eta jüdüez. Arraza bat, Estatü bat / bürüan Führer azkar bat Hori da gure legea / eta züena pubelalat!”
Eta hona Cassinen aholkua, demokraziek maluruski segidarik gabe utzi zutena, beti aurrera zebilen Hitler horren onetan: “Bortizkeria llabür eta / mügatü bati esker Mündüko bigerren gerla / bertan dezakegü bazter.”
Muga gorria
oinarrizko giza eskubideen
errespetuan datza
Bistan dena, Poloniako lehendakaria ez da Hitler, hurranik ere ; haatik giza eskubideen aitzi doa erdiz erdi, marra gorria lasaiki gaindituz.
Bakarra balitz! Baina zoritxarrez, teorian demokratikoak diren Estatu andana batean, joera bortitzak hedatzen ikusten ditugu oposizioen aurka, bereziki Turkian, Iraken, Errusian, Ukrainan, Venezuelan… Salbuespen handiz kanpo, hala nola Hitler bati buruz, Nazio Batuen erantzun zuzena ezin izan da gerlan, baina diplomazian eta ekonomiako harremanetan.
Subiraniaren muga gorria, oinarrizko giza eskubideen errespetuan datza, eta horien zaintzeak lanak emanen dizkigu borondate oneko jende guziei.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).