par 
ENBATAk 60 urte
Mikel Epalza, apeza
Zoriondu nahi nituzke Jakes Abeberry eta bere inguruan Enbatak sortu zuen su iraunkorra zaintzen ari direnak. Bai eta gogorarazi Goiko aberrira joan zauzkigun Enbatako kideak. Gure gazte denboran «Enbata zikinak» ginela entzuten ginuen. Gaur egun Enbatak defenditu dituen ideiak Iparraldeko jende ainitzen gogoetan sartuak dira.
Euskal nortasunak segitzen du bizirik. Euskara garatzeko egiten den mobilizazioa, euskaldunki bizitzeko jalgi den enbeia, gizarteak dakarzkigun erronkak denen artean eskutan hartzeko ageri den kemena: balore eder horiek segitzen gaituzte bizi arazten. Gaurko haur eta gazteak egoera antxu normalizatu batean dute euskara mintzatzen, lana egiten, euskal moneta erabiltzen, Euskal Herriko Herri elkargoak babesturik.
Aurtengo herriko bozak erakutsi daukute aintzinatze erraldoi bat. Auzapez abertzaleak hautatu dituzte hainbat herritan. Lorpen hori gertatu da, duda gabe, abertzale militanteek aspalditik daramaten lanari esker, bainan ere Iparaldean bizi dugun «bake» egoera gatik.
Bide amankomunak ideki
Egoera horrek ideki ditu ortzimugak edo bide berriak ezperantza aktibo bati. Gogorkeri-eza bultzatuz abertzaleek ideki dute iraultza «ezti» bat nun ez den gehiago odol ixurtzerik – norberaren odola edo bertzearena- bainan alderantziz nun abertzale ez direnekin bide amankomunak idek ditzazkegun, ekonomia, kultura, ingurumena eta bertze alor zoinbaiten garatzeko.
Bi gogoeta egin ditezke bizi dugun aintzinamendua adiarazteko. Lehenik Iparaldeko abertzaleak ez dira egon ahoa zabalik Frantziari so. Mixel Lekuonak eta Roger Idiart apezak askotan kexatzen ziren ikusirik jendea «tututik haziak», haurño batzuen gisa, Pariseko jauntto eta beraien hemengo sehien ganik jatekoa goiatatzen. Azken hamarkada hauetan Iparaldea eraikia izan da ez Parisi esker baizik eta hemendik sortu diren indarrei esker.
Hemendik sortu indarrak
«Hemen»go indarrak aipatzean merexi du gogoan hartzea zer zor diogun Zazpiak bat dinamikari, hegoaldekoekin josi ditugun loturei. Gaur egun gero eta gazte gehiago ari dira ikasten edo lanean, mugaz gain. Lantegi ainitz josiak dira Hegoaldeko ekonomiari; euskararen eta kulturaren arloan fruitu paregabeak ekarri ditu mugazgaineko loturak.
Indarrak Bildu
Gaurko aurrerapenak bigarren dinamika baten emaitzak dira ere. Berrikitan Hiriburuko eskola publikoaren alde antolatu izan den borrokak ederki erakusten du Iparaldean badugula jokatzeko molde berezi bat: abertzaleen artean katazkan ibili gabe, indarrak bildu eta abertzale ez direnekin aterabideak atxeman. Kasu hontan hiru hezkuntza motek – Publikoak, Pribatuak eta Seaskak- bat egin dute suprefetari aldarrikatzeko murgiltze modeloa, hautetsien sustenguarekin.
Hegoaldeko jendeek miresten dute nola Iparraldean, gure desberdintasunak gaindituz, lortzen dugun osatzea kate zabal eta azkar bat; 2017ko apirilaren 8an, ETAren armak entregatzearen egunean, ikusi izan den bezala.
Bi aldeak kondutan hartu
Borroka armatuari amaiera eman zaio. Gerla bat finitzen delarik, bi aldeetako zaurituak, gaizki erabiliak, hil diren etxekoen dolu eta arrangurak kondutan hartzen dira. Jakingo ote dugu denbora hartzen sendatzeko jendeetan eta etxeetan jasan izan diren zauri gordeak? Ez da egokia sendatze edo baketze eginbehar hori uztea ondoko belaunaldiei. Gaurko haurrek eta gazteek ez dute Frankoren diktadurarik ezagutu, ez eta GALek egin dituen desmasiak, ez eta ETAren edo IKren borrokak.
Justizia trantsizionala
Nolaz bizi dezakegu abertzaletasuna 2020 garren hamarkadan? Presoen deiak guretuz duda gabe, partikulazki 30 urte baino geiago preso atxikiak direnen askakasun galdera onargarriak. Bainan ere biktima guzien zamak kondutan hartuz. Odolarekin izkiriatu izan diren orrialdeak denen artean irakurtu eta aberri berri bati buruz abiatu. Madrilek eta Parisek hainbat Eskualdetan aipatua den Justizi Trantsizionalari ez badiote atea edo lehio bat bederen idekitzen, bakebidea zepo batean izanen da harrapatua.
Geroari hegalak eman
Euskal Herriak badu bere jabe izaiteko dretxoa herri guziak bezen bat. 2020 garren hamarkadak erranen dauku belaunaldi berriak ze «armak» dituzten asmatuko euskalgotasuna garatzeko, iragana baketuz, geroari hegalak emanez, lurra, itsasoa, lana, hirigintza, ingurumena, gure konzientzia, gizatasuna eta izaite osoa ahal bezenbat jabetuz ta hobetuz.
Partikulazki kosta aldean, aspaldidanik Iparraldeko abertzaleak, ari dira salatzen etxebizitzaren eta lurraren prezio espantagarria! Donibane Lohitzunen 8000 €-tan saltzen da metro karratua hiri erdian; 11 000 € itsas hegian. Kostaldearen parte handi bat jadanik saldua izan da kanpoko jendeari. Ondorioz hemen sortu diren biztanle batzuk heien sorterria utzi behar dute. Garrantzi handia izanen dute beraz , abertazleek gidatzen duten herrietan, etxebizitzari buruz hautatuko dituzten erabagiek.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).