Enbata Hilabetekariko Sar Hitza
Indarturik atera da joan den uztailaren 23an Bakegileak, Ipar Euskal Herri osoan iragarritako blokeo egunak izandako arrakastari begira, eta indarberriturik ere atera dira militanteak ekimen horretan parte hartzeak sortu baitie griña eta gogoa. Prefetak debekuaren mehatxua zabaldurik ere, ehundaka herritar kalera, bideetara, zubietara eta trenbideetara atera dira handizki erakusteko desobedientzia zibilaren bidez ekintza indartsuetan parte hartzeko asmoa badutela. Ondoko hitzordua datorren irailaren 22an iraganen den Jakes Esnal eta Ion Paroten baldintzapeko askatasun eskaeraren ebazpen eguna kari finkatu du Bakegileakek. Eta bi preso horien egoerari begira arrapostu baikorrik ukan ezean ekintza azkartzeko, hots ekintzetan crescendo edo hozka bat gora egiteko prest zeudela ozenki azpimarratu du. Bahitze baten itxura duen egoera horrek aterabide baikor bat izanez gero…euskal gatazkaren konponbideari begira urrats garrantzitsu bat izanen zen.
Baina agintari politikoek Jakes Esnal eta Ion Paroten kasuan erakusten duten mespretxua beste hainbat gaiekin duten joeran agerian uzten dute ere. Baina, uda honen hasierako gertakariak erakusten ari dira, hain zuzen ere, muzin egite horren aitzinean herritarrek erantzuteko duten bide eraginkorrena bai dela kalera ateratzea eta, ekintzaz ekintza determinazioa erakustea.
Berriki Hirigune elkargoak bozkaturiko konpentsazio neurria horietariko bat da. Airbnb bezalako plataformetan mublatu turistiko iraunkor bezala alokatuak diren etxebizitza turistikoen hedapena oztopatzeko hartu da neurri hori. Hirigune elkargoak bigarren aldiz bozkatu badu ere, hautetsien boz kopuru gehiago lortu du neurriak. Etxebizitzak Ipar Euskal Herrian bizi duen krisiari begira harri bat besterik ez bada ere, harri koskor bat ere bada, eta herritar gisa harro izateko moduko lorpena da. Mobilizazioari esker hilabetez hilabete aldarrikapena hozka batez goratuz eman baitzaio etxebizitzak bizi duen espekulazio basatiari lehen aterabide bat. Etxebizitzaren gaia, halere, badakigu guztiok ez dela konpentsazio neurriarekin bakarrik konponduko, eta oraindik beharko dela mobilizazioari eta ekintzari ekin aterabide sendoak lortzeko. Hitzordu bat emana du dagoeneko Herrian Bizi – Se loger au pays plataformak horretarako, datorren 2023ko apirilaren 1ean.
Baina, uda hasiera honek ilunguneak utzi ditu ere: suteak, Euskal Herriak sekula ezagutu ez dituen beroaldi izugarriak, lehorteak. Adituen arabera, gaur sufritzen ari giren gertakari klimatiko guzti horiek areagotuz joanen dira ondoko urteetan. Ondorioz, gaur ez ohizkotzat dugun egoera hori norma bilakatuko zaigu ondoko urteetan. Adituek diote ere, oraindik ere garaiz gaudela klima aldaketaren eragin latz horiek gure biharko sufrikarioa ez bilakatzeko neurriak hartzeko. Berriki Alda eta Bizik antolaturiko klimaren akanpalekuan Christophe Cassou klimatologoak eta IPCC-aren 6.txostenaren egile nagusienetariko bat egon zen. Luze eta zabal mintzatu zen nazioarteko egiturak kaleratu duen txostenaz eta haren edukiaz. Euskal Herri osoan handizki hedatuak izatea mereziko luketen hitz horien artean, neutraltasun karbonora heltzearen behar gorria azpimarratu zuen. Karbono isurketan neutraltasuna lortzeko agintariek, berriz ere, utzikeria eta axolagabekeria erakusten ari dira. Horri aurre egiteko norberak bere eguneroko bizian karbono neutraltasuna bilatu dezake, hori egitea gutxienekoa bada ere. Baina, gai horrek ere mereziko luke herritarren asaldatzea. Egunez egun gure mundua ilungune batean murgiltzen duten neurri eza horiek ez gaitzaten depresioan sarrarazi, politika aldaketa exigitzeko desobedientziaren bidetik herri ekimen gogor batean murgildu beharko da beharbada ere.