Gaur igarlearen mozorroa jantziko dut eta 100 urte barru zelakoa izango den gure hizkuntza komunitatea iragarri nahi dizut, zuri, blog honen irakurle (edo) zaren horri.
Orain gutxi irakurri dut (erreferentziak ez ditut gorde eta ez naiz akordatzen) 100 urte barru euskaldun berririk ez dela egongo eta 100 urte barru euskalkiak bizirik egongo direla. Eta, gauzak horrela, ni ere animatu naiz iragartzen etorkizuna. Jakina, onena da 100 urte barru seguruenik ez garela egongo bizirik hau irakurri eta idatzi dutenak eta hori abantaila da iragarpenak egiteko.
100 urte barru zelakoa izango da euskararen ezagutza, motibazioa eta erabilera? Ba, batek daki. Euskalkiak egongo dira? Ba, seguruenik bai (euskalki berriak ere egongo dira, edo, behinik behin, gaur erabiltzen den euskara-mota bati euskalki deituko zaio). Euskaldun berriak egongo dira? Ba, seguruenik bai, immigrazio fluxuek jarraituko duten heinean, baina tira, seguruenik, beste izen batekin ezagutuko ditugu horiek.
Ezagutza, aldez edo moldez, handiagoa izango da orain baino. Litekeena da zonalde batzuetan %100ekoa izatea ulermena. Erabilerari dagokionez, ahozko erabileran jarraituko du indarra izaten hautuak. Hau da, hiztun bakoitzak erabakitzen jarraituko du erabili ala ez erabili. Idatzizkoa, baina, bermatuxeagoa egongo da. Asmatuko dira moduak itzulpen automatikoak sistematizatzeko, asmatuko dira moduak euskarazko edozein testu edozeinek ulertzeko.
Motibazioetan egongo da etorkizuneko gakoa, hala ere, nire ustez. Asmatu beharko ditugu/dituzte motibazioetan eragiteko bideak. Izateko nahiak erabakiko du, hein handi-handi batean, geroa. Izateko nahi hori zenbat eta handiagoa eta eraginkorragoa izan, orduan eta etorkizun oparoagoa izango du gure hiztun komunitateak.
Eta hala bazan edo ez bazan, sar deiela kalabazan ta atara deiela Derioko plazan
Euskara aurreratzeko moduak bilatu behar baditugu, hiru tabu horiek baztertu behar ditugu: 1) » Euskarak ez pdu ezertarako balio » ;2) « hizkuntza zaila eta arkaikoa da » 3) « Euskal Herritik kanpo ez da erabilgarria. Hona hemen hiru tabu madarikatu horiek deuseztatzeko gakoak: 1) hizkuntzak zerbaiterako balio du guk geuk baliatu nahu badugu, geure herriaren nortasunaren bizkar hezurra dela kontutan hartzen badugu, hizkuntza horren kontrako gaitzespen guztiak baztertzen baditugu.2) ez da hizkuntza zaila, baizik eta apartekoa baina oso logikoa; gaztelerak eta frantsesak dituen zailatsunak ez ditu: generoak; aditz irregularrak; aditz taldeak eta abar..beste hizkuntza guztiek bezala, bere arkaismoak baditu, baina ez da arkaikoa; hizkuntza zahar asko (hebraiera, txinera, koreanoa..) asko erabiltzen dira mundu moderno horretan.3) Albaniera eta Islandiera ez dira oso erabilgarri Albania eta Islandiatik kanpoan; baina horrengatik ez dute albaniarrek eta islandiarrek euren hizkuntza propio ukatuko eta abandonatuko; herri txiki horien adibidea ez da bakarra eta ez da apartekoa ere.
Orduan ahal dugun neurrian, euskara jo eta ke erabil dezagun eta kitto.