par 
Euskoak 5 urte ditu. Dante Edme-Sanjurjo elkarteko zuzendari orkorrak, igandean martxoaren 4an ospatuko den 2. Eusko Eguna aurretik, esplikatzen digu Euskoa edo tokiko euskal moneta ekologiko eta solidarioa zertan den.
Euskoak zer aldaketa ekarri ditu Ipar Euskal Herrian?
Dante Edme-Sanjurjo: Euskoaren arrakastaren ezaugarri handia izan da jendarteko sektore oso ezberdinen artean zubiak sortu dituela, proiektu amankomun baten inguruan. 3000 kide partikularrek eta saltegi, enpresa, laborari, elkarte, osagarriaren munduko profesional, etab. arloetako 700 kide baino gehiagok erabiltzen dute eguneroko bizian moneta hori.
Batzuk egiten dute zirkuitu laburren garatzeko, zeren ekologistak dira; beste batzuk tokiko ekonomiaren dinamizatzeko, hots bertako enpleguen defendatzeko; beste batzuk erabiltzen dute zeren Euskal Herriak bere moneta propioa ukaitea bezalako ideia gustukoa dute; beste batzuk oraino erabiltzen dute saltegi ttipien eta laborantza herrikoiaren defenditzeko, zeren hipermerkatuak eta laborantza industriala ez dira onartuak Euskoaren sarean; beste batzuk erabiltzen dute euskara salbatzeko zeren Euskoak saltzaileei inposatzen die afitxa elebidunaren plantan emaitea bezalako desafio bat. Interesanteena da pertsona horiek guziek, arras diferenteak izanikan ere, amankomuna den tresna bat erabiltzen dutela eta Euskal Herri euskaldunago, ekologikoago eta solidariago baten eraikitzeko elkarrekin lan egiten dutela. Ene aburuz, Euskoaren aportazio nagusia gaur egun, zirkulu militanteetarik haratago publiko zabal bati geroari itzulia den proiektu horren proposatzea da.
Hainbat udaletxek erabaki dute Euskoaren erabiltzea. Euskal Hirigune Elkargoan ere Euskoa erabiltzeko xedea erakutsi du haren Lehendakari eta Baionako alkate den Jean-René Etchegaray-ek. Zergatik Estatuaren ordezkariak Iparraldean horren kontra agertu dira?
Hendaia, Uztaritze, Lekorne, Baiona eta Bastidako udaletxeak Euskoari kidetu dira eta tokiko hainbat zerbitzu publikoetan euskoak kobratzeko moldeak antolatuko dituzte: igerilekuan, mediatekan, eskoletako jantegietan, etab. Frantses Estatuan hori jadanik egiten da tokiko moneta batzurekin. Baina, Jean-René Etchegaray auzapez zentrista buru duen Baionako udaletxeak joan den uztailean aho batez bozkatu du Euskoari kidetzea, aurreikusiz ere, eta hori ez zen beste inon egina izan orain arte, Baionako udaletxeak euskotan ordaintzen ahalko zuela ere. Adibidez hautetsien ordainsarien, elkarteentzat diren diru laguntzen eta merkatu publikoen ordaintzeko. Gaitzeko aitzinatzea litaike.
Estatua, Prefetaren bidez, horren kontra jarri da, Finantza Ministeritzaren ministerio erabaki tekniko bat aitzinean emanez. Zergatik? Jean-René Etchegaray-en erantzuna argigarria da: «Uste dut badela sumindura jakobino bat, zeren Euskal Herrian tokiko monetan oso ongi dabil, esplikatu du «La Tribune» kazetan. Eusko-a erreusitze handi bat da. Europa mailan ere kausitzeetarik handienetan da. Eta errealitate horrek trabatu behar du. Uste dut badela zentralizatze nahikeri bat. Gure lurraldeko dirua da zeren Euskal Herriko ekonomia eta energiatik dator. Ez da arrazoin izpirik diru hori gure lurraldean gelditzeko behar neurrien ez hartzeko.»
Desmartxa horren sustengatzeko, gaur egun egoeraren ikusmolde hori partekatzen duten guziak – partikularrak, enpresak, udaletxeak… – Euskoa-ri kidetu behar dira, sustengu keinu bat bezala eta Euskoaren garapenaren lastertzeko. Ipar Euskal Herritik kanpoko biztanleentzat posible da internetez kidetzea www.euskalmoneta.org webgunean, edo, hobeto, igandean, martxoaren 4an, 2. Eusko Egunerat, hots Euskoaren besta handirat, hurbiltzera.
Zer izanen dira 2. Eusko Eguna honen ezaugarriak?
Familia giroko besta handi bat izanen da, Pirritx eta Porrotx-en ikusgarri batekin goizeko 10:00etan, eta ondotik adin guzietakoentzat hainbat animazioekin, laborantza herrikoieko ekoizpenekilako merkatua, ttipientzat zirkoan hasteko ikastaldia, haurrentzat lasaitze gune bat, zintzur bustitze eta kilikatze alaitua, ostatu eta taloak, bazkari herrikoi handi bat, Dantza Piko bat bukatzeko 16:30tan Patxi ta Konpania. Guretzat, Eusko Eguna, bilakatu behar da Herri Urrats bezala, denentzat den egun bat!
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).