Enbata Hilabetekariko Sar Hitza
Gerlarekin konparatu zuen futbola Ignacio Ramonetek 1990ean: “Nazio pasioen funtsezko hedatzailea da. Partidu batean, “nazioaren bertuteak” dakartzate jokalariek. Bertute horiek dira, besteak beste, “gizontasun” zaharkitu bat, indarrean eta kemenean oinarritzen dena, “leialtasuna”, “sakrifizioa”, “lurraldearen zentzua”, “betebeharraren zentzua”, “komunitate baten parte izatea”… Hilen monumentuek, haien inguruko banderek eta omenaldiek nazio sentimendua errotzeko balio dute, baina, XXI. mendean, bide gaurkotuagoak eta egokiagoak behar ditu estatu batek, atxikimendu hori lortzeko. Horretarako dago futbola. Edo Frantziako Tourra Euskal Herritik pasatzea…
Frantziak Munduko Futbol kopako finala jokatzeak –eta irabazteak– karga politiko handia du. Ez gara kirolaz ari. Politika da, eta politika bakarrik. Kirolaren mozorro azpian eta jokoaren aitzakian, Frantziak sekulako gola sartu digu euskaldunoi.
Frantziak Munduko Futbol kopako finala jokatzeak
–eta irabazteak–
karga politiko handia du.
Ez gara kirolaz ari.
Politika da, eta politika bakarrik.
Kirolaren mozorro azpian
eta jokoaren aitzakian,
Frantziak sekulako gola
sartu digu euskaldunoi.
Uholde zuri-gorriurdin batek estali zituen Ipar Euskal Herriko herriak. Eta gogoeta etsitua: non dago “Hau ez da Frantzia” aldarrikapenaren indarra? Zer lortuko dugu horrelako nazio ikuspegi frantsesa duen jendearen erdian itorik?
Kostaldeko herri batzuetako Herriko Etxeek pantaila handiak jarri zituzten herriko plazetan, jendeak finala ikus zezan. Pantaila handi horiek dira, orain, hilen oroitarrien funtzioa betetzen dutenak. Pantailak jarri dituzten Herriko Etxe horietako batzuetako gobernu taldean daude abertzaleak. Nola onartu dute diru publikoa erabiltzea frantses nazionalismoaren –kolonialismoaren– agerraldi lotsagabea erakusteko? Ez ote da sortuko krisi politikorik herri horietako kontseiluan? A ez… ez gara politikaz ari, kirola “baizik” ez da…
Beste hiri bateko auzapeza Euskal Elkargoko presidentea da, eta haren Herriko Etxe handia Frantziako banderaren kolorez apaindurik agertu zen zenbait egunez.
Berriki mintzatua da Max Brisson, oraindik paparrean daramana Euskararen Erakunde Publikoko lehendakari ohiaren medaila eta Aieteko konferentzian izan zena. Ahoa irekitzen duenean beti mintzo da euskararekiko eta abertzaleekiko errespetuz, baina garbi azpimarratuz frantsesa dela eta Ipar Euskal Herria “Frantzia” dela. Onartzen omen du Frantziak euskarari egin dion kaltea, eta keinu batzuk egin nahi ditu konpontze aldera, baina ez du sekula dudan jarriko frantsesaren nagusitasuna. Max Brisson da “polizia gisakoa”. Ohituak gintuzten “polizia gaiztoekin”, eta oraingo politikariek jarrera irekia agertzen dutenean, biribilketan goaz elkarrekin.
Literaturak, zinemak eta atxiloturik egon direnek badakite polizia gisakoak direla arriskutsuenak. “Aberri handia” eta “aberri txikia”-ren zabaltzaile berriak dira. XIX. mendean hori behar zuen Frantziak, euskaldunek pentsa zezaten euskalduna izateagatik frantses zirela. XX. mendean lelo horren behar gutxiago sentitu zuten, buru-garbiketa eta asimilazioa ia lortua zutelako. Abertzaletasunak indar pixka bat hartu duenean, itzuli behar izan dute planteamendu horretara. Orain, neurria hartua digute. Badakite ez dutela arrisku handirik hartzen zenbait porroska emanez; porroska horiek, elkarlanak eta tarteka TF1k euskarari buruz zabaltzen dituen erreportajeek liluraturik, franko indargabetua dute diskurtso abertzale erradikala (erradikaltasuna ez dagokio bortizkeriari, baizik eta azterketa politikoari), euskara peko errekan dago eta nekez salba daiteke, Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako frantses sentimendua ez dago arriskuan, uztailaren 14aren biharamuneko finalak erakutsi zuen bezala.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).