20/04/2025

Catégorie : Chroniques

OpinionChroniquesCommuniqués de presseCourriers des lecteursTribunes Libres

Konponbidearen giltzak

Panpi Dirassarpar Panpi Dirassar
Enbata Hilabetekariko Sar Hitza - Joan den urtarrilaren 13an, milaka pertsona biltzen ziren Bilbon “konponbiderako giltzak“ lemapean. Pasa diren urteetan bezala, deialdia luzatua zuten euskal preso eta iheslariei sustengua ekartzeko, eta bereziki konponbidea eta elkarbizitza aldarrikatzeko. Urte hasierako manifa hitzordu politiko nagusi bilakatua da eta Euskal Herriko gizarteak erantzuten dio behar den bezala. Urtero Iparralde et Hegoaldeko herri gehienetan zabaltzen dira parte hartze deialdiak. Aurten 70.000 lagun bildu ziren.
Bilboko manifaren hastapeneko banderolan bi kide besteak beste: Beatrice Molle Haran eta Txetx Etcheverry. Bi lagun horiek epaituak izanen dira datozen apirilaren 2 eta 3an 2016ko Luhusoko aferan. (...)

Le CEF et la quatrième voie

Martine Bouchetpar Martine Bouchet
Des projets d’aménagement sur Mouguerre et désormais Lahonce soulèvent des problèmes d’ordre environnementaux et climatiques mais également — et immédiatement — sur le plan démocratique.
Reproduirait-on à l’échelle locale ce que l’on reproche à l’État jacobin ? (...)

Zertaz ari gara ekologismoaz ari garenean?

Nicolas Goñipar Nicolas Goñi
Bagira inkestaren emaitzetako xehetasun batetik abiatuz, larrialdi ekologikoarekin dugun harremanaren irakurketa proposatzen du Nicolas Goñik.
Erronka berri guziak ez ditugu oraindik gure borroketan guziz barneratu, haren aburuz, baina ez du zalantzarik laster barneratuko ditugula, lehengoekin egin genuen bezala. (...)

Métamorphose écologique et scolaire

Elise Diletpar Elise Dilet
A Hendaye, le groupe scolaire Saint Vincent s’est engagé dans une démarche de pratiques écologiques voici une dizaine d’années.
Enseignant·e·s et personnels, élèves et parents, chacun·e peut être partie prenante du projet qui s’est construit collectivement et témoigne que beaucoup de choses sont possibles ! (...)

Sommes-nous trop nombreux ?

Gaby Aresteguipar Gaby Arestegui11
Chaque année, quelque 3.000 nouveaux habitants s’installent en Iparralde, sur la Côte notamment. Cette croissance démographique pose la nécessité de redéfinir nos modes de vie pour une utilisation rigoureuse des ressources (eau, énergie, foncier, …) et de faire la part entre les usages réellement essentiels et ceux qui ne le sont pas.
Le défi est collectif. (...)

EH Bildu demain en tête dans la Communauté autonome

Ellande Duny-Pétrépar Ellande Duny-Pétré
L’Edito du mensuel Enbata - En d’autres termes, le PNV peut-il perdre le pouvoir ? L’histoire dit que non. Du moins dans des circonstances normales. Pas comme en 2009 où, les souverainistes étant interdits, une coalition espagnoliste PSOE-PP lui ravit le gouvernement de Gasteiz.
Depuis, beaucoup d’eau a coulé sous les ponts de l’Urumea et du Nervión. (...)

Azaroaren 20a…

Peio Etcheverrypar Peio Etcheverry
Enbata Hilabetekariko Sar Hitza -1989ko azaroaren 20an gauzatu zen. Egun hartan, Nazio Batuen Erakundearen biltzar orokorrak dokumentu inportante bat onartu zuen, Haurren Eskubideen Aldeko Hitzarmena, helburu nagusia zuena mundu duin bat eraikitzea eta gauzatzea haurrentzat. Lehen aldiz Historian, 18 urtetik beherako gazteak gizakiak bezala kontsideratuak ziren. Dokumentuaren arabera, haurrek edo gazteek baitezpadako eskubideak merezi dituzte, izan sozialak, ekonomikoak, politikoak, kulturalak edo linguistikoak.
Ez da sekula holako konbeniorik izan, munduko 197 Estatuk onartua baitute. (...)

Dans les oubliettes de l’Histoire

Anne-Marie Bordespar Anne-Marie Bordes1
Le 20 décembre 1973, en plein coeur de Madrid, une bombe de ETA expédiait ad patres le premier ministre espagnol Luis Carrero Blanco, propulsant sa voiture à plus de vingt mètres dans les airs.
Retour ici sur cet évènement présenté par certains comme « la première mort » du dictateur Franco. (...)

Euskal instituzio publikoez

Jean-Louis Davantpar Jean-Louis Davant
Mende haste honetan, Euskal Herria hiru eskualdetan zatitua dago gure bi auzo handien artean: Espainiako Erreinuan batetik Euskadiko Autonomia Erkidegoa (EAE) Baskongadetako hiru lurralde historikoekin (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa), bestetik Nafarroako Foru Komunitatea (Nafarroa Garaian), bakoitza bere gobernu, legebiltzar eta hiriburuarekin (Gasteiz / Vitoria mendebaldeko Euskadi delakoak, Iruñea /Pamplona Nafarroa Garaiak); Frantziako Errepublikan Euskal Hirigune Elkargoa, Iparraldeko hiru lurralde historikoekin (Lapurdi, Baxenabarre/Nafarroa Beherea eta Zuberoa), hiriburua Baiona.
Independentziara iristea zail ageri zait epe laburrera. Europan XX. mendean beregaintasunari esker beren Estatua eraiki duten nazioek krisi geopolitiko larri batzuei esker lortu dute, batzuek munduko lehen gerlaren ondotik, besteek Sobiet Batasuna eta Iugoslabia desegin direnean. Salbuespen bakarra Txekia eta Eslobakiarena dugu, adostasunean dibortziatu baitziren 1993ko urtatsez. (...)